نقش مدیریت پسماند بر بهبود شرایط توسعه در سکونتگاه‌های روستایی (مورد: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند)

Authors

  • اسلام رئیسی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
Abstract:

        افزایش بی رویه جمعیت در روستاها  از یکسو و به مثابه آن تولید حجم انبوهی از زباله‌های پراکنده روستایی از سوی دیگر منجر به بحران جدی و جدیدی در سکونتگاه‌های روستایی شده است. این مساله ضرورت حفظ محیط‌زیست و به نوبه خود، بهبود شرایط توسعه سکونتگاه‌های روستایی از طریق سیستم مدیریت پسماند ایجاد کرده است. لذا هدف پژوهش، پیاده­سازی رهیافتی جدید و کاملاً متفاوت از بقیه پژوهش­ها به دنبال بررسی نقش مدیریت پسماند و عوامل مؤثر آن به‌ منظور توسعه سکونتگاه‌های روستایی در ابعاد زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی در جنوب شرق کشور (واقع در استان سیستان و بلوچستان بخش ساربوک) پرداخته است. پژوهش حاضر برای رسیدن به هدف ذکرشده از روش‌شناسی بر مبنای ماهیت روش، توصیفی – تحلیلی (همبستگی) و ازلحاظ هدف کاربردی از طریق شیوه مطالعه کتابخانه­ای- اسنادی و پیمایشی برای پاسخ‌گویی به سؤالات پژوهش در منطقه روستایی بخش ساربوک پرداخته شد. با در نظر گرفتن ضریب خطای معیار(65/0)، تعداد 226 سرپرست خانوار روستایی در 15 روستای داراری دهیاری به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی(خانوارهای روستایی) است. برآورد حجم نمونه نیز از طریق فرمول کوکران انجام شد. داده­ها و اطلاعات پژوهش از طریق پرسشنامه‌ای گردآوری شد و از روش‌های آماری (میانگین، مدل تحلیل عاملی و آزمون همبستگی پیرسون) در نرم‌افزار SPSS استفاده گردید. به‌طوری‌که نتایج حاصله از تحلیل شاخص‌های یازده­گانه مدیریت پسماند نشان داد که شاخص‌های مربوط رضایت‌مندی از سکونت در روستا و حفظ تنوع زیستی در روستا به ترتیب با مقادیر 10.73، 9.12 و 8.60 درصد بیشترین تأثیرگذاری و کمترین میزان تأثیرگذاری شاخص‌های مربوط به رشد محصولات زراعی، تولید بیوکمپوست خانگی و تولید انرژی با مقادیر میانگین 5.62، 5.78 و 0.098- درصد، سه رتبه آخر را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج به‌دست‌آمده مرتبط با مقدار آماره 0.999 شاخص‌های یازده­گانه مدیریت پسماند نشان داد که رابطه مستقیم و معنی‌داری بین مدیریت پسماند و توسعه سکونتگاه‌های روستایی بخش ساربوک وجود دارد. با توجه به یافته­های پژوهش و جهت جلوگیری از آلودگی در سکونتگاه‌های روستایی و همچنین تسریع در روند توسعه­ای با رهیافت نوین و جدید، برقراری و ایجاد یک سیستم مدیریتی منسجم، هدفمند و برنامه‌ریزی ‌شده جهت ساماندهی پسماندهای تولیدی محدوده موردمطالعه امری لازم و ضروری است. در ضمن توانمندسازی مردم از طریق آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی، آموزش، استفاده توانمندی‌های محلی  در رمینهمدیریت پسماند و... می‌تواند راهگشا، کاربردی و عملیاتی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش مدیریت پسماند در توسعه سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند)

طرح مساله: مواد زاید جامد روستایی با توجه به رخداد افزایش جمعیتی، توسعه رفاه اقتصادی و فنی، تغییر الگوی مصرف و... منتهی به تولید حجم انبوهی از زباله¬های روستایی مهار نشدنی و به دنبال آن بحران جدی و جدیدی در سکونتگاههای روستایی شده است. این مساله ضرورت حفظ محیط زیست سکونتگاههای روستایی(بعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی) از طریق مدیریت پسماند با تاکید بر عوامل ساختاری(نهاد مدیران محلی) و فنی(مکان...

تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند در سکونتگاه‌های روستایی مطالعة موردی: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند

افزایش جمعیت به‌همراه گسترش رفاه اقتصادی و تغییر الگوی مصرف، بحران جدیدی به نام پسماند را در سکونتگاه‌های روستایی به‌وجود آورده است. بنابراین، حفظ محیط‌زیست سکونتگاه‌های روستایی (از بعد زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی) از طریق عوامل ساختاری (نهاد مدیران محلی) اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند سکونتگاه‌های روستایی در بخش ساربوک از شهرستان قصرقند است. رو...

full text

تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند در سکونتگاه های روستایی مطالعة موردی: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند

افزایش جمعیت به همراه گسترش رفاه اقتصادی و تغییر الگوی مصرف، بحران جدیدی به نام پسماند را در سکونتگاه های روستایی به وجود آورده است. بنابراین، حفظ محیط زیست سکونتگاه های روستایی (از بعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی) از طریق عوامل ساختاری (نهاد مدیران محلی) اهمیت بسیاری دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند سکونتگاه های روستایی در بخش ساربوک از شهرستان قصرقند است. رو...

full text

مدیریت محلی و نقش آن در توسعه کالبدی سکونتگاههای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان چناران)

بیش از دو دهه از عرصه ورود عوامل مدیریت روستایی در قالب دهیاری و شورای اسلامی می گذرد. این نهادها در عرصه فعالیت خود در سطح روستاها در فرآیند توسعه روستایی نقش­آفرینی کرده اند. توجه و بررسی میزان دخالت و فعالیت این مدیران در زمینه مسائل توسعه و عمران روستایی از جمله مواردی است که جای بحث و تحقیق دارد. مقاله پیش رو به بررسی نقش و عملکرد مدیریت روستایی در توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی پرداخته...

full text

مدیریت محلی و نقش آن در توسعة کالبدی سکونتگاههای روستایی (مورد مطالعه: شهرستان چناران)

       بیش از دو دهه از عرصه ورود عوامل مدیریت روستایی در قالب دهیاری و شورای اسلامی می‌گذرد. این نهادها در عرصه فعالیت خود در سطح روستاها در فرآیند توسعه روستایی نقش­آفرینی کرده‌اند. توجه و بررسی میزان دخالت و فعالیت این مدیران در زمینه مسائل توسعه و عمران روستایی از جمله مواردی است که جای بحث و تحقیق دارد. مقالة پیش‌رو به بررسی نقش و عملکرد مدیریت روستایی در توسعه کالبدی سکونتگاه‌های روستایی ...

full text

نقش بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در توسعه کالبدی سکونتگاههای روستایی مورد: بخش ثمرین، شهرستان اردبیل

پس از انقلاب اسلامی سال 1357 با گسترش خدمات عمومی به مناطق روستایی نظیر راه‎سازی، برق‎رسانی، لوله‎کشی آب، ایجاد مراکز آموزشی، بهداشتی- درمانی، مخابراتی و غیره و توسعه تدریجی برخی فعالیت¬های صنعتی و اقتصادی که توسط جهاد سازندگی صورت پذیرفت، لزوم دخالت در بافت کالبدی روستاها برای انتظام فعالیت¬ها احساس می‎گردید. برای رفع این نیاز بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بعنوان متولی اصلی توسعه کالبدی روستاها تعی...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  93- 112

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023